Stres to nieodłączny element życia każdego z nas. Może być motywatorem do działania i wówczas będziemy go nazywać stresem mobilizującym, inaczej eustresem. Przeciwieństwem eustresu jest dystres, a więc stres, który wpływa na nas negatywnie, demotywująco. Stresorami mogą być czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne jak również emocjonalne i psychiczne.
Każdy organizm inaczej reaguje na różne bodźce stresowe, które mogą zaburzać homeostazę. Natura obdarzyła nas grupą roślin, które mają ułatwić nam kwestię adaptacji do stresów dnia codziennego – nazywamy je adaptogenami.
Czym zatem są adaptogeny?
To rośliny, które mają specyficzny, regulacyjny wpływ na organizm. Pomagają mu adaptować się do stresu i niesprzyjających warunków środowiskowych. Normalizują i przywracają naturalną równowagę ustroju, a przy tym nie są toksyczne i nie uzależniają. Adaptogeny wzmacniają organizm, podnoszą naturalną odporność oraz ułatwiają radzenie sobie w stresowych sytuacjach.
Świat roślin obfituje w gatunki, którymi warto się wpierać, gdy przechodzisz kryzys, Twoja odporność jest obniżona lub nie radzisz sobie z długotrwałym stresem. Poniżej opiszę kilka, które według mnie są godne uwagi :
Ashwagandha (witania ospała)
Stosowana szeroko w medycynie ajurwedyjskiej. Ashwagandha polepsza samopoczucie, wspomaga procesy uczenia się oraz zapamiętywania, działa przeciwdepresyjnie i przeciwlękowo. Stosowanie ekstraktu z witani ospałej podnosi odporność, poziom hemoglobiny, wspomaga działanie tarczycy, poprawia parametry lipidogramu oraz gospodarki węglowodanowej. Polecana jest osobom cierpiącym na zaburzenia snu, pamięci oraz koncentracji. Poprawia stan zdrowia chorych na Alzheimera, z niedoczynnością tarczycy, a także depresją i lękami.
Rhodiola (różeniec górski)
Historycznie używana przez ludy zamieszkujące Skandynawię i Rosję. Silnie stymuluje odporność, zmniejsza objawy przemęczenia, poprawia parametry wytrzymałości fizycznej oraz psychicznej. Wspomaga proces uczenia się i zapamiętywania. Świetnie sprawdza się u osób trenujących, ponieważ działa jak naturalny środek stymulujący, a także przyspiesza regenerację po intensywnym wysiłku fizycznym. Polecana w okresie przejściowym, kiedy nasz organizm musi przystosować się do nowych warunków otoczenia.
Żeń – szeń syberyjski (eleuterokok kolczysty)
Pochodzi z Azji, głównie Chin i Rosji. Działa tonizująco, zwiększa odporność na czynniki środowiskowe oraz hamuje rozwój niektórych nowotworów. Wyciąg z korzenia eleuterokoka wspomaga pracę wątroby, przyspiesza metabolizm alkoholu oraz detoksyfikację. Obniża poziom cholesterolu, zwłaszcza frakcji LDL, rozszerza naczynia krwionośne, przyczyniając się do spadku ciśnienia krwi, a także zwiększa diurezę. Stosowany zewnętrznie poprawia stan skóry, zmniejsza trądzik wywołany nadmiernym stresem oraz może mieć zastosowanie w androgenowym wypadaniu włosów.
Żeń – szeń koreański (panax ginseng)
W dosłownym tłumaczeniu oznacza „esencja życia”. Stosowany był już tysiące lat temu, głównie w Azji. Działa pobudzająco, znajdując zastosowanie u osób wyczerpanych fizycznie i psychicznie. Ekstrakt z żen-szenia wykazuje działanie regulujące oś hormonalną podwzgórze-przysadka-nadnercza, która odpowiada za produkcję hormonów stresu, głównie kortyzolu. Zwiększa libido. Znajduje zastosowanie w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych.
Brahmi (bacopa monieri)
Występuje w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Pobudza ośrodkowy układ nerwowy poprawiając procesy zapamiętywania i koncentracji. Ekstrakt z bacopy działa przeciwdepresyjnie, łagodzi negatywny wpływ stresu na organizm oraz hamuje stany zapalne.
Gotu kola (wąkrotka azjatycka)
Roślina od wielu lat stosowana w Ajurwedzie. Wpływa pozytywnie na pamięć i koncentrację, poprawia ogólne samopoczucie, zwiększa wydolność organizmu, obniża wrażliwość na stres. Zażywanie wyciągu z wąkrtoki stymuluje produkcję kolagenu, działając uelastyczniająco na ściany naczyń krwionośnych zmniejsza ich sztywność znajdując zastosowanie w leczeniu chorób naczyniowych, w tym hemoroidów. Stosowana zewnętrznie działa przeciwstarzeniowo, a także przyspiesza gojenie się ran.
Jak widzisz, jest w czym wybierać. Znając podstawowe informacje na temat roślin adaptogennych, możesz dopasować odpowiedni do swoich potrzeb preparat. Pamiętaj, że każdy organizm jest inny i może w różny sposób reagować na dane zioło. To co sprawdzi się u znajomego, niekoniecznie wywoła taki sam efekt u Ciebie. Z adaptogenów korzystaj rozważnie, a jeśli masz wątpliwości, skonfrontuj je ze specjalistą.
Pozdrawiam,
Marta